Na dzień wypisu dziecka ze szpitala czekają wszyscy rodzice, choć w przypadku rodziców wcześniaków może to być moment szczególnie stresujący. Pojawiają się pytania: „czy poradzimy sobie sami w opiece nad dzieckiem?”, „czy zauważymy, gdy będzie działo się coś niepokojącego?”, „czy będziemy umieli odpowiednio zareagować w takich sytuacjach?”, „czy nasz dom jest odpowiednio przygotowany na przyjęcie wcześniaka?”. Warto odpowiednio przygotować się na ten wyjątkowy czas, a wtedy nie pojawią się takie wątpliwości.

Kiedy wcześniak jest wypisywany do domu, wciąż jest bardzo malutki, ale jego stan z pewnością jest stabilny – w przeciwnym razie lekarz prowadzący nie zgodziłby się na wypis. Dziecko, które opuszcza szpital powinno umieć samodzielnie jeść z butelki lub z piersi mamy, radzić sobie z koordynacją ssania, połykania i oddychania, a także prawidłowo utrzymywać temperaturę swojego ciała. Nie powinny też już występować bezdechy.

Rodzice przy wypisie otrzymują listę zaleceń i porad dotyczących karmienia, codziennej pielęgnacji, a także koniecznych wizyt u specjalistów.

Przygotowanie pokoju dla wcześniaka

Pokój dziecka urodzonego przedwcześnie nie musi być urządzany w specjalny sposób. Z pewnością musi znaleźć się w nim zapas pieluch i środków pielęgnacyjnych przystosowanych do delikatnej skóry malucha. Wcześniaki mają przeważnie niższe napięcie mięśniowe i aby nie przybierały nieprawidłowych pozycji ciała, warto zaopatrzyć się w specjalną poduszkę – tzw. gniazdko, w którym można bezpiecznie ułożyć dziecko.

Z dodatkowych sprzętów przydadzą się:

• waga niemowlęca – aby przynajmniej raz w tygodniu monitorować przybieranie masy ciała;
• monitor oddechu – u wcześniaków istnieje większe ryzyko bezdechu, co może prowadzić do zwolnienia czynności serca. Monitorowanie oddechu daje poczucie bezpieczeństwa nie tylko dziecku, ale także rodzicom;
• laktator, małe strzykawki lub plastikowe pipetki – wcześniaki, nawet te, które umieją ssać pierś, mogą potrzebować dokarmiania lub podawania dodatkowych składników odżywczych. Czasami może nie wystarczyć im siły na wyssanie wystarczającej ilości mleka z piersi. Warto go wtedy odciągnąć z piersi i podać przy pomocy butelki, strzykawki lub pipetki.

Wcześniaki mogą mieć problem z utrzymaniem temperatury swojego ciała, dlatego w pokoju nie powinno być przeciągów i nagłych zmian temperatur. Dziecko traci temperaturę przez główkę, dlatego nawet w domu warto założyć mu czapeczkę. Można również założyć skarpetki i rękawiczki. Dotykając stopy lub kark można sprawdzić, czy dziecku nie jest zbyt zimno. Najlepsza temperatura w pokoju wcześniaka to 22 stopni C. Podczas kąpieli powinna być nieco wyższa i wynosić 25-26 stopni C.

Wcześniaki są szczególnie wrażliwe na bodźce zewnętrzne – dźwięki, tłok, pośpiech, dlatego najlepiej jest mocno je ograniczać.

Pielęgnacja wcześniaka

Skóra wcześniaka jest bardzo delikatna, dlatego do jej pielęgnacji należy wybrać odpowiednie produkty – delikatne, przeznaczone dla niemowląt.  Do kąpieli można użyć delikatnego płynu, a po kąpieli skórę należy odpowiednio osuszyć (dotykając, a nie pocierając delikatną bawełnianą tkaniną) i nawilżyć.

Niezbędna jest również odpowiednia pielęgnacja skóry w okolicach pieluchy. Nieprawidłowa higiena, wilgoć, ciepło oraz tarcie pieluchy o skórę może być przyczyną pieluchowego zapalenia skóry. Podrażnioną skórę należy smarować delikatnymi kremami ochronnymi. W miesiącach letnich warto wietrzyć pupę wcześniaka.

Należy wyeliminować dodatkowe czynniki, które mogą podrażnić delikatną skórę wcześniaka – dym tytoniowy, spaliny, drażniące środki czystości i czynniki pogodowe (silny wiatr, słońce). Warto również wybierać ubranka z delikatnej bawełny, pozbawione szorstkich elementów, zbędnych guzików czy naszytych aplikacji.

Wcześniaki często mają obrzęk śluzówek noska, który utrudnia oddychanie dziecka. Można wtedy podać do noska wodę morską lub sól fizjologiczną w postaci delikatnego aerozolu, przeznaczonego dla niemowląt.

Pierwsze odwiedziny

Wcześniak powinien zaaklimatyzować się w domu, aby można było myśleć o odwiedzinach bliskich. Zwykle trwa to kilka tygodni. Chodzi przede wszystkim o ochronę dziecka przed groźnymi dla niego infekcjami. Odwiedziny rodziny i znajomych powinny się odbywać stopniowo, aby ograniczyć tłok i hałas, który może źle wpływać na dziecko. Osoby odwiedzające bezwzględnie muszą być zdrowe, nie powinny używać mocnych perfum, a przed kontaktem z dzieckiem obowiązkowo umyć ręce.

Pierwszy spacer

Wyjście na pierwszy spacer zależy m.in. od stanu zdrowia malucha, tego czy potrafi utrzymywać odpowiednią temperaturę ciała oraz od pory roku. Gdy jest bardzo upalnie, bardzo mroźnie (poniżej -8 stopni C.), wietrznie lub wilgotno ze spacerem należy poczekać.

Dziecko należy stopniowo przyzwyczajać do spacerów poprzez tzw. „werandowanie”, czyli na wystawianie na kilka minut na balkon lub pozostawienie przy otwartym oknie. Dziecko do werandowania musi być odpowiednio przygotowane. Latem przyda się cieplejsza bluzeczka bądź lekki sweterek, czapeczka i rękawiczki, a w okresie jesienno-zimowym także kombinezon lub kurtka.

Pierwsze spacery nie powinny trwać dłużej niż 30 minut, potem należy je stopniowo wydłużać. Jeżeli maluch, który wychodzi ze szpitala ma już 2-3 miesiące a pora roku jest ciepła, można pominąć werandowanie i udać się na pierwszy prawdziwy, 30-minutowy spacer.

Wyjście wcześniaka do domu to moment, w którym rodzice i dziecko uczą się siebie nawzajem, co z pewnością wymaga czasu. Odpowiednie przygotowanie domu i rodziny jest wtedy bardzo ważne, ale najważniejsza dla dziecka jest bliskość i miłość rodziców.

Artykuł pochodzi z 7. numeru gazetki „Mam(y) wcześniaka”

WRÓĆ DO LISTY ARTYKUŁÓW