Wcześniak w domu

Wcześniak u lekarza specjalisty, czyli kiedy, jakie wizyty kontrolne

Noworodki urodzone przedwcześnie zostają wypisane ze szpitala do domu dopiero wtedy, gdy są wydolne krążeniowo i oddechowo, są w stanie jeść pełne porcje doustnie (smoczkiem lub z piersi) i nie wymagają  zaawansowanej opieki medycznej (związanej np. z wadami wrodzonymi). Warto jednak pamiętać, że wcześniaki wymagają szczególnej wielospecjalistycznej opieki również, a może przede wszystkim, po wypisie do domu.

Każdy noworodek po wypisie ze szpitala musi zostać zgłoszony, w ciągu 7. dni od dnia wypisu, do lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej, czyli lekarza rodzinnego. W POZ zostanie wyznaczony termin wizyt patronażowych lekarza i położnej środowiskowej. Warto zatem wybrać lekarza najbliżej miejsca zamieszkania.

Wcześniaki kierowani są także pod opiekę Poradni Neonatologicznej, w której wykonywane są okresowe kontrole przyrostu masy ciała, badania krwi i USG.

Wcześniactwo jest wskazaniem do wzmożonego nadzoru neurologicznego. Jeżeli nie ma wskazań szczególnych (np. drgawki, drżenia) do wcześniejszej kontroli, dzieci powinny odbyć wizytę w Poradni Neurologicznej w 3. miesiącu życia. Konieczne jest skierowanie od lekarza POZ. W zależności od oceny neurologa, może być wskazana dalsza opieka i konsultacja w Poradni Rehabilitacyjnej.

Duża grupa wcześniaków ma przedłużony okres krążeniowej adaptacji do życia pozamacicznego. Dzieci mają wykonane ECHO serca w czasie hospitalizacji i większość z nich wymaga, nie tylko wykonania kontrolnego badania echokardiograficznego, ale  także kontroli kardiologicznej po wypisie. Termin tych kontroli uzależniony jest od indywidualnych wskazań.

Noworodki urodzone przedwcześnie są w grupie ryzyka rozwoju retinopatii. Dlatego też wszystkie wcześniaki wymagają kontroli okulisty po ukończeniu 4. tygodnia życia. Jeśli są w tym czasie nadal hospitalizowane, kontrola odbywa się w oddziale. Każda kolejna kontrola odbywa się zgodnie z zaleceniami okulisty oglądającego dziecko.

Każdy wcześniak urodzony poniżej 33. tygodnia ciąży powinien przejść kontrolę audiologiczną po wypisie. Jest to badanie, które może odbyć się nawet kilka tygodni po wypisie, chyba że są wskazania do jego przyspieszenia. Wymagane jest skierowanie od lekarza POZ. Wskazaniem do kontroli audiologicznej są także: wada słuchu w rodzinie, wada wrodzona głowy i szyi, masa urodzeniowa poniżej 1500 gramów, ocena wg skali Apgar poniżej 4 w 1. minucie lub poniżej 6 w 5. minucie, hospitalizacja w Oddziale Intensywnej Terapii trwająca dłużej niż 7 dni, mechaniczna wentylacja przez więcej niż 5 dni, leki ototoksyczne (toksyczne dla słuchu), zespół wad mający powiązanie z niedosłuchem oraz infekcja z grupy TORCH (toksoplazmoza, różyczka, cytomegalia, zakażenie wirusem opryszczki lub innym wirusem np. grypy, coxsackie).

Dzieci hospitalizowane w Oddziale Patologii Noworodka przez co najmniej 4 tygodnie, maja kontrolowaną gospodarkę wapniowo-fosforanową w szpitalu. Wcześniaki, które są wypisane wcześniej wymagają takiej kontroli po 28. dniach życia. Badanie to może być wykonane w przyszpitalnej Poradni Neonatologicznej lub  w niektórych ośrodkach bliżej miejsca zamieszkania rodziców.

Bardzo ważna jest kontrola ortopedyczna w Poradni Preluksacyjnej. Jest to poradnia, w której specjalista ortopeda dziecięcy wykonuje USG stawów biodrowych celem wykluczenia wrodzonych i rozwojowych wad stawów biodrowych. Pierwsza wizyta powinna odbyć się  około 4. tygodnia wieku korygowanego. Kolejne kontrole odbywają się w zależności od wskazań.

Niektóre dzieci urodzone przedwcześnie wymagają również kontroli w Poradni Chirurgicznej. Są to m.in. dzieci z przepuklinami pachwinowymi, przepuklinami pępkowymi, wodniakami jąder, wadami tkanek miękkich i kości (palcozrost). Nie jest to jednak wizyta rutynowa i jest uzależniona od wskazań indywidulanych.

Oprócz wyżej wymienionych konsultacji, niektóre wcześniaki wymagają konsultacji w wysokospecjalistycznych poradniach. Jednak nie są to konsultacje obowiązujące wszystkich pacjentów wypisanych ze szpitala.

Artykuł pochodzi z 3. numeru gazetki „Mam(y) wcześniaka”

WRÓĆ DO LISTY ARTYKUŁÓW