Zdrowie wcześniaka

Kangurowanie – spotkanie rodzica i dziecka przedwcześnie urodzonego.

Anna Matysiak

Każdy rodzic z radością i przejęciem oczekuje chwili narodzin swojego dziecka. Zastanawia się, jaki będzie upragniony maluszek i wyobraża sobie swoje pierwsze z nim spotkanie. Kiedy będzie mógł dotknąć po raz pierwszy swoje dziecko, spojrzeć mu w oczy? Czeka z niepewnością, kiedy będzie mógł wziąć je na ręce, jakie to będzie uczucie, jak sobie poradzi z tak małą kruszyną w swoich dużych ramionach? Mama i tata czeka na ten czas fizycznego bycia ze swoim dzieckiem – na spotkanie cielesne, spotkanie poprzez dotyk, spotkanie, w którym rodzice i dziecko będą mogli chłonąć siebie każdym zmysłem.

Ten wymarzony, idealny czas zostaje im „odebrany” w sytuacji przedwczesnego porodu. Ten pierwszy dotyk, spojrzenie w oczy jest dla mamy krótką i pełną napięcia chwilą. Tata może spotkać się z dzieckiem dopiero na Oddziale Intensywnej Terapii lub Patologii Noworodka. Jego ramiona okazują się być już nie tylko duże, ale wielkie i na tę chwilę pozostają puste – maluszek, bowiem musi przebywać w inkubatorze.

Mamo, tato. To nie oznacza, że Wasze wymarzone spotkanie się nie ziści. Czeka Was „nowe” zbliżenie się z Waszym dzieckiem. Z maleństwem, które pomimo niemożliwości bycia z Wami cały czas potrzebuje Was, pragnie i czeka na ten moment – inny, ale pełnowartościowy.

W jaki więc sposób mama i tata mogą  dotknąć, spojrzeć w oczy, wziąć w ramiona swoje przedwcześnie urodzone dziecko?

“Nigdy nie rozdzielaj matki i dziecka. Zawsze trzymaj ich razem” (Nils Bergman)

Tak dr Nils Bergman – pediatra i neonatolog z Południowej Afryki, prekursor metody Kangaroo Mather Care (KMC), w jednym zdaniu opisuje sens i znaczenie kangurowania – naszego „nowego” spotkania. Jest to forma bezpośredniej relacji matki lub ojca z dzieckiem poprzez kontakt skóra do skóry. – Skin to Skin Contact (SSC).

Opiera się na trzech filarach:

  1. Pozycji do kangurowania – umożliwiającej kontakt rodzica z dzieckiem – skóra do skóry (SSC),
  2. Karmieniu podczas kangurowania, – jako możliwości wczesnego i ekskluzywnego karmienia piersią,
  3. Wsparciu rodzica i dziecka zgodnie z zasadą: Nigdy nie rozdzielaj dziecka i rodzica, nawet, gdy jest ono wspomagane przez dostępną technologię (na Oddziale Intensywnej Terapii Noworodka (OITN) lub Oddziale Patologii Noworodka (OPN).

Ocenę gotowości noworodka do kangurowania prowadzimy w oparciu o stabilne parametry krążeniowe i oddechowe,  termoregulację, zapotrzebowanie na tlenoterapię, tolerancję kangurowania (innymi słowy obserwujemy jak maluszek ogólnoustrojowo i ogólnozmysłowo znosi tę  aktywność), stan zdrowia rodziców, gotowość rodziców – pod względem emocjonalnym, gotowość personelu – pod względem czasowym, organizacyjnym, dyspozycyjnym oraz samą chęć podjęcia tej aktywności dla rodzica i jego dziecka.

Nie ma momentu, od którego można rozpocząć kangurowanie, dla jednego dziecka będzie to 25 tydzień wieku płodowego, dla innego dopiero 31. To my: personel i rodzice decydujemy kiedy chcemy zacząć, w oparciu o wiedzę o bieżącym stanie dziecka i jego możliwości. Po osiągnięciu przez dziecko wieku 32 – 34 tygodnia wieku płodowego kangurowanie jest obligatoryjne.

Na pewno Tato zacząłeś się zastanawiać, że przecież nie możesz karmić swojego dziecka piersią i to prawda, ale pamiętaj, że Tata kanguruje tak samo dobrze jak Mama.

Kangurowanie – Wasze nowe spotkanie ma olbrzymi wpływ na noworodka, zwłaszcza urodzonego przedwcześnie. Relaksuje go, zmniejsza ilość negatywnych doznań w trakcie pobytu w szpitalu. Pozwala na sen, w pełnym tego słowa znaczeniu. Poprzez dotyk w sposób bardzo zbliżony do naturalnej opieki dziecka po porodzie pozwala Wam rodzicom na aktywne uczestnictwo i nawiązywanie więzi z dzieckiem. Jest o wiele efektywniejsze niż głaskanie, dotykanie całą powierzchnią dłoni, masaż czy też zwykłe trzymanie rączki, główki czy brzuszka dziecka przez Was, podczas gdy przebywa ono w inkubatorze.

Wywołuje zmiany fizjologiczne w układzie krążeniowo – oddechowym, termoregulacji, gospodarce hormonalnej.  Akcja serca dzieci, jak i częstość oddechów są stabilniejsze w czasie KMC, zaś zmiany poziomu saturacji są minimalne i mieszczą się w granicach normy. Temperatura ciała normalizuje się bądź wzrasta. Redukuje się poziom stresu u dzieci oddzielonych od rodziców. Ma też znaczący wpływ na zachowania noworodka. Dzieci kangurowane płaczą rzadziej, są zrelaksowane, spokojne i łatwiej usypiają. Zachowanie faz snu pozwala na tworzenie i zabezpieczenie dróg nerwowych niezbędnych do rozwoju pamięci, przetwarzania wszystkich informacji płynących z otoczenia oraz na ochronę i rozwój dojrzewającego mózgu.

Tyle daje benefitów dzieciom, a Wam?

Pozwala się spotkać. Wzmacnia uczucia rodzicielskie, ułatwia zaadoptowanie się do nowej roli. Zwiększa Waszą pewność siebie. Daje satysfakcje z opieki, którą możecie ofiarować dziecku.

Wasze „pierwsze” spotkanie jest więc możliwe. Co prawda musicie na nie nieco poczekać, ale w 100% pozwala Wam: dotknąć, spojrzeć w oczy, wziąć w „ramiona” swoje przedwcześnie urodzone dziecko. Umożliwia spotkanie cielesne, spotkanie poprzez dotyk, spotkanie, w którym rodzice i dziecko mogą chłonąć siebie każdym zmysłem.

Artykuł pochodzi z 1. numeru gazetki „Mam(y) wcześniaka”

WRÓĆ DO LISTY ARTYKUŁÓW