Aktualności

17 listopada obchodzony jest Światowy Dzień Wcześniaka – to czas solidarności z dziećmi urodzonymi przedwcześnie, ich rodzicami, a także personelem medycznym, który codziennie walczy o życie najmniejszych dzieci.

W tym roku po raz kolejny obchodzimy go w trudnym okresie pandemii. Oprócz koronawirusa zagrożeniem dla dzieci jest wirus grypy i śmiertelnie groźny, niezwykle zakaźny i aktywny jesienią oraz zimą wirus RS. Dlatego trzeba szczególnie dbać o odporność dzieci, pamiętać o szczepieniach i immunoprofilaktyce. Dla wcześniaków bardzo ważna jest również stymulacja ich rozwoju. Z tej okazji Fundacja Koalicja dla wcześniaka, Krajowy Fundusz na Rzecz Dzieci oraz Muzeum Łazienki Królewskie stworzyły wyjątkowy projekt pt. „Młodzi Wirtuozi Najmniejszym z Najmłodszych”, który będzie przez wiele lat służył wcześniakom i ich rodzinom.

Jak dbać o odporność wcześniaka?

Dziecko, które rodzi się przed terminem ma niedojrzały układ odpornościowy. Dodatkowo nie otrzymało ono od matki wystarczającej liczby przeciwciał, bo te są przekazywane głównie w 3. trymestrze ciąży, a najwięcej w ostatnich 4 tygodniach ciąży. Dlatego bardzo ważne jest budowanie odporności wcześniaków po urodzeniu i dbanie o to, aby nie były narażone na infekcje.

–Kobiety planujące ciążę powinny sprawdzać poziom przeciwciał niektórych chorób, np. różyczki czy ospy, a także przed ciążą lub w czasie jej trwania powinny szczepić się przeciwko krztuścowi, grypie, czy COVID-19. Szczepienia pozwalają na wytworzenie przeciwciał, które w trakcie ciąży są przekazywane przez łożysko. Gdy dziecko rodzi się przed 32. tygodniem ciąży dostaje ich od matki znikome ilości, dlatego rodzice najmniejszych dzieci powinni być zaszczepieni, aby po urodzeniu się dziecka nie przynosili do domu wirusów i bakterii, które mogą być dla niego zagrożeniem. To strategia tzw. „kokonu” – zabezpieczanie przed wirusami i bakteriami najbliższych osób z otoczenia dziecka, które mogą być dla niego źródłem infekcji. Należy pamiętać, że podstawą budowania odporności u wcześniaków jest karmienie mlekiem matki– podkreśla prof. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, prezes Fundacji Koalicja dla wcześniaka.

Dług immunologiczny i profilaktyka

W tym roku sezon wzmożonych infekcji jest wyjątkowo trudny dla najmłodszych dzieci. W związku z reżimem sanitarnym i zatrzymaniem dzieci w domu w trakcie trwania pandemii w 2020 roku obniżyła się odporność dzieci na wirusy, m.in. grypy, RS, adenowirusy, i inne. Powrót do placówek opiekuńczych i edukacyjnych we wrześniu tego roku spowodował znaczny wzrost zakażeń i infekcji wywoływanych tymi patogenami. W szpitalach brakuje miejsc dla chorych dzieci. Specjaliści nazywają to zjawisko „długiem immunologicznym”

– dzieci, które teraz mają kontakt z wirusami i bakteriami gorzej sobie z nimi radzą i częściej dochodzi u nich do ciężkich infekcji, które kończą się pobytem w szpitalu. Szczególnie narażone są wcześniaki. Dlatego tak ważna jest higiena – dezynfekcja, wietrzenie pomieszczeń, unikanie skupisk oraz dymu tytoniowego, profilaktyka poprzez szczepienia. – W tym roku dużo wcześniej nastąpił szczyt zachorowań wywołanych wirusem RS, bo już we wrześniu, a nie w listopadzie czy grudniu, jak to było w sezonach przed pandemią. Chorują przedszkolaki i starsze dzieci, chorują też wcześniaki. Wirus RS atakuje drogi oddechowe i może wywołać ciężkie infekcje łączenie z zapaleniem oskrzelików, a nawet płuc. Na szczęście najbardziej niedojrzałe wcześniaki otrzymują przeciwciała, które wkraczają do akcji i zwalczają wirusa RS, kiedy ten atakuje niedojrzały jeszcze organizm dziecka przedwcześnie urodzonego. Podawane są one w sezonie jesienno-zimowym w odstępach 30-dniowych maksymalnie 5 razy. Podając gotowe przeciwciała możemy uniknąć ciężkiego przebiegu choroby, a co najważniejsze pobytu w szpitalu. Zachęcam wszystkich rodziców, których dzieci kwalifikują się do bezpłatnego programu immunoprofilaktyki, by zgłaszali się do poradni neonatologicznych. Dzieci, które mogą skorzystać z bezpłatnego zabezpieczenia to te, które urodziły się przed 33. tygodniem ciąży – apeluje prof. Ewa Helwich, konsultant krajowa w dziedzinie neonatologii.

Jak stymulować rozwój wcześniaka?

O tym, czy dziecko urodzone przedwcześnie potrzebuje szczególnej stymulacji rozwoju powinien zadecydować specjalista – lekarz neonatolog, neurolog czy fizjoterapeuta. Nie każdy wcześniak potrzebuje takiego wsparcia, a jeżeli jest ono konieczne, powinno być odpowiednio dobrane i poprzedzone obserwacją dziecka. Jak wspierać rozwój psychiczny, motoryczny oraz układ odpornościowy wcześniaka, kiedy jest to potrzebne i jakich bodźców unikać mówią specjaliści w książce „Jak stymulować rozwój wcześniaka”, która została przygotowana przez Fundację Koalicję dla wcześniaka z okazji Światowego Dnia Wcześniaka.

– To, co pomaga rozwinąć się wcześniakom, to na pewno bliskość, relacja z rodzicem, która niweluje skutki traumy związanej z leczeniem. Czyli najwcześniejsza stymulacja to po prostu obecność rodzica, czułe dotykanie, noszenie, kangurowanie, śpiewanie – wszystko dostosowane do potrzeb. Wszystko, co robimy, musimy dostosować do maluszka. Dzieci lubią słuchać, a więc czytajmy, śpiewajmy. Głos mamy i taty, a szczególnie spokojne mruczenie, nucenie, pomagają dziecku wyciszyć się, ale też może pomóc obudzić się, gdy jest taka potrzeba. Myśląc o stymulacji wcześniaka, myślę równolegle o opiece nad rodzicami, bo to oni są tymi pierwszymi osobami, które mogą nieść dobro swojemu dziecku, takie emocjonalne, psychologiczne dobro – podkreśla Bożena Cieślak-Osik, psycholog kliniczny.

Młodzi Wirtuozi Najmniejszym z Najmłodszych

Fundacja Koalicja dla wcześniaka we współpracy z Krajowym Funduszem na rzecz Dzieci i Muzeum Łazienki Królewskie przygotowała specjalny projekt z okazji Światowego Dnia Wcześniaka – Młodzi Wirtuozi Najmniejszym z Najmłodszych. W ramach projektu podopieczni Funduszu, stypendyści Programu ZDOLNI nagrali utwory muzyki klasycznej, które mają służyć wcześniakom i ich rodzicom – uspokajać i relaksować lub aktywizować w ciągu dnia. Powstały również dwie specjalnie skomponowane piosenki dla wcześniaków – „Powitanie dnia” oraz „Kołysanka dla wcześniaka”. Piosenki napisał i skomponował Mateusz Fandri, aby rodzice wcześniaków mogli je śpiewać swoim dzieciom, bo w stymulacji słuchu głos rodzica ma największą moc.

– Nic nie zastąpi głosu mamy i taty. Zachęcam rodziców wcześniaków do śpiewania podczas codziennych czynności, takich jak: karmienie, kangurowanie, przewijanie, kąpanie, usypianie. Kojący głos rodzica może zdziałać cuda. Bardzo bym chciała, by nasze dwie piosenki wpisały się na stałe w plan dnia rodzin wcześniaków. Dzieci uwielbiają rytuały, zachęcam, by przy nagranym akompaniamencie muzycznym rozpoczynać i kończyć dzień piosenkami, które są dedykowane wcześniakom – mówi Agata Fandri, muzykoterapeuta.

Projekt Młodzi Wirtuozi Najmniejszym z Najmłodszych powstał dzięki zaangażowaniu Zarządu i podopiecznych Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci.

– To inicjatywie pani profesor Marii Katarzyny Borszewskiej-Kornackiej, znakomitej neonatolog i wieloletniej członkini Zarządu Funduszu, zawdzięczamy pomysł, aby ci, których muzyczny rozwój wspiera Fundusz sami wsparli swoim talentem życiowy rozwój najmniejszych i najmłodszych. Korzyści płynące dla wcześniaków i ich rodziców z obcowania z muzyką to tylko jedna z zalet tego projektu. Ogromne korzyści z udziału w nim czerpią także sami wykonawcy. Dla nich możliwość nagrania muzyki specjalnie po to, żeby pomagać komuś, kto sam jest bezbronny i bardzo potrzebuje pomocy, jest wielkim przeżyciem i darem serca. Już na samym początku kariery mają możliwość trafić ze swoją muzyką do wyjątkowych odbiorców. Mogą poczuć, że ich talent jest nie tylko źródłem radości i dumy dla nich samych i ich najbliższych, ale stanowi także cenny dar dla innych – podkreśla Maria Mach, prezes Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci.

Stypendyści programu ZDOLNI Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci nagrali utwory instrumentalne i piosenki w gościnnych, pałacowych progach Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, które jest partnerem projektu. Utwory przygotowane w ramach projektu Młodzi Wirtuozi Najmniejszym z Najmłodszych można znaleźć na stronie Fundacji: www.koalicjadlawczesniaka.pl, na kanale Fundacji na YouTubie (link TUTAJ) oraz w aplikacji streamującej muzykę – Spotify, jak też na profilach IG i FB Koalicji dla wcześniaka.

WRÓĆ DO LISTY AKTUALNOŚCI